Stel je voor...alle kinderen noteren hun rekenopgaven keurig geschreven, netjes onder elkaar, in de hokjes in hun schrift. Geen 27€ meer, geen 24 - 138 meer als er eigenlijk 138 - 24 bedoeld wordt, geen willekeurige brijen van cijfers en getallen waarbij het totaal niet duidelijk is wat nu bij welke som hoort. Geen lege rekenschriften meer omdat de leerling alles uit zijn hoofd heeft gedaan..een wereld waarvan ik, als inmiddels best wel behoorlijke reken-nerd, alleen maar kan dromen. Maar oh, wat zou het een verschil maken in de resultaten van de leerlingen!
Maar hoe krijg je je leerlingen zover? Vooral scholen met een digitale methode hebben hier een behoorlijke uitdaging liggen. Maar ook scholen waar veel in werkboeken wordt gewerkt lopen hier tegenaan. Vaak is er in die werkboeken helemaal geen ruimte om iets uit te rekenen, soms is er ruimte voorgedrukt. Het leerlingvolgsysteem biedt die "uitrekenruimte" niet. Daar staat alleen een som. Kinderen die niet gewend zijn om hun schrift te gebruiken, doen dit vaak niet vanzelf.
Leerlingen moeten dit dus aangeleerd krijgen en als school moet je daar dus afspraken over maken. Hieronder geef ik een aantal suggesties met betrekking tot het soort afspraken waar je aan zou kunnen denken.
- Vanaf welke groep ga je aan de slag met notatie? Een methode die op een bepaald moment overstapt naar het werken in boeken en schriften heeft een "natuurlijk moment" waarop je begint. Digitale- en werkboekmethodes hebben dit niet. Ik denk dat het goed is om zo vroeg mogelijk te beginnen. Iets aanleren is gewoon makkelijker dan zelf aangeleerd gedrag afleren.
- Waarop noteren leerlingen hun berekeningen? Een wisbordje, kladblok of ruitjesschrift? Het zal je niet verbazen dat mijn voorkeur uitgaat naar een ruitjesschrift. Somnummering in de kantlijn, met afspraken over rijtjes en hokjes die je leeg laat tussen de sommen. De twee belangrijkste voordelen zijn dat de leerling overzicht heeft en dat je als leerkracht kunt controleren welke rekenstappen worden gezet en je veel sneller in de gaten hebt waar het mis gaat. Wisbordjes vind ik heel fijn om te gebruiken tijdens de les. Ze zijn een fantastische manier om snel te checken of je leerlingen je uitleg begrepen hebben. Ze zijn minder geschikt als alternatief voor een uitrekenschrift. Leerlingen leren zichzelf verkeerd rekengedrag aan en op een wisbordje heb je dat als leerkracht gewoon niet in de gaten.
- Hoe ga je om met lege uitrekenschriften? Op de middelbare school krijgen leerlingen meer punten voor het laten zien van hun denkstappen, dan voor het goede antwoord. Welke keuzes maak je hierin als basisschool? Maak je onderscheid tussen sterkere en zwakkere rekenaars? Of moet iedereen gewoon alles noteren? Juist sterke rekenaars lopen in de bovenbouw vaak in de valkuil van "denken dat ze het wel weten".
- Hoe ga je om met onjuiste notaties? Is het een fout? Moet het verbeterd worden? Op de foto bij dit blog zie je dat deze leerling eigenlijk niet weet wat het = teken betekent. Het betekent: "is evenveel als "en niet: "en nu komt er een antwoord." Deze leerling zal dus bij de som als 28+ 13 = 78 - ...., in de problemen komen. Het s heel belangrijk dat ze dit wel goed aanleert. Hoe en hoe vaak kijk je dus de uitrekenschriften na? En hoe hou je dat behapbaar voor de leerkracht?
Ik ben heel benieuwd naar de afspraken die bij jullie op school zijn gemaakt. En of je nog aanvullingen hebt op dit lijstje. Ik hoor je graag in de opmerkingen hieronder.
Reactie plaatsen
Reacties